prof. Jerzy Uścinowicz uhonorowany prestiżowymi odznaczeniami za zasługi dla kultury i nauki

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska, w oparciu o uchwałę Kapituły, nadała prof. Jerzemu Uścinowiczowi – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, za dorobek w dziedzinie twórczości artystycznej oraz ochrony kultury i dziedzictwa narodowego. Wręczenie medalu odbyło się dn. 27 marca 2025 r. w siedzibie Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP w d. Pałacu Zamojskich w Warszawie, podczas Konferencji Jubileuszowej 25-lecia Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata. Członkami Instytutu jest 136 osób, w tym 32 profesorów i 52 doktorów z dyscyplin nauki i sztuki, z różnych uczelni i jednostek badawczych. Instytut ma oddziały w Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Łodzi i Toruniu. Prowadzi też Polską Misję Artystyczno-Naukową w Okayamie w Japonii. Jerzy Uścinowicz pełni funkcję przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu. Współorganizował konferencję reprezentując Wydział Architektury Politechniki Białostockiej.

Jerzy Uścinowicz jest architektem, nauczycielem akademickim Katedry Architektury Kultur Lokalnych Wydziału Architektury PB, profesorem tytularnym. Jest też honorowym profesorem Międzynarodowej Akademii Architektury i zagranicznych Akademii Sztuk Pięknych oraz wieloletnim dyrektorem Programu Roboczego „Miejsca Duchowe” Międzynarodowej Unii Architektów. Przewodniczy obecnie Sekcji Historii i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN.

Łączy pracę naukowo-badawczą z praktyką zawodową w dziedzinie architektury i sztuki. Jest autorem 3 monografii naukowych, współautorem 5 monografii, redaktorem 7 monografii i autorem ponad 200 innych publikacji, głównie z dziedziny architektury i sztuki sakralnej, architektury kultur lokalnych pogranicza oraz ochrony dziedzictwa kulturowego. Jest też autorem ponad 120 większych projektów architektonicznych, urbanistycznych i konserwatorskich, w tym ponad 50, w większości zrealizowanych, obiektów i zespołów sakralnych, takich jak chrześcijańskie klasztory, skity, kartuzje, zespoły parafialne, świątynie i kaplice: prawosławne, rzymskokatolickie, staroobrzędowe i ekumeniczne oraz żydowskie kenotafy cmentarne i ohele, pomniki pamięci, ikonostasy, kioty i krzyże memorialne. Projektował też teatry, akademie, muzea, sale koncertowe i szkoły. Jest autorem m.in. projektów zespołów sakralnych i świątyń w Białymstoku, Grodnie, Bielsku Podlaskim, Mińsku, Poletyłach, Bobrownikach, Moskwie, Bremie, Opolu, Nowym Jorku, a także projektów konserwacji, restauracji i rozbudowy monasteru w Supraślu, monasteru na Świętej Górze Grabarce, Ośrodka Praktyk Teatralnych w Gardzienicach, zespołu Góry Zamkowej w Mielniku, Zespołu Szkół Muzycznych w Białymstoku i in. Przedmiotem jego ostatnich projektowych prac konserwatorskich są zabytki architektury i archeologii podnoszone z ruin, rewitalizowane wiejskie chaty drewniane Podlasia oraz ekologiczne obserwatoria przyrody. Jest silnie zaangażowany w ratowanie zrujnowanych świątyń wszystkich wyznań w Polsce, Ukrainie i Iraku. Był członkiem międzynarodowego jury w konkursie architektonicznym UNESCO Revive the Spirit of Mosul, mającym na celu przywrócenie ducha miasta i jego historycznego kompleksu świątynnego Al‑Nouri, zniszczonego przez dżihadystów z Państwa Islamskiego. Wykonał ostatnio projekty architektoniczno-konserwatorskie dotyczące zabytkowych ruin katakumb prawosławnego monasteru w Supraślu, ruin zespołu kościoła i cerkwi w Mielniku, molenny starowierców w Wodziłkach oraz memorium 140 zabytkowych macew na dawnym żydowskim cmentarzu rabinackim w Białymstoku.

Jest laureatem 13 międzynarodowych konkursów architektonicznych. Ma w dorobku 60 indywidualnych wystaw autorskich architektury i sztuki sakralnej, w tym ponad 40 zagranicznych. Jedną z ostatnich jest retrospektywna wystawa dorobku pt.: Temple between East and West, która odbyła się w 2023 r. w Lincoln Center Campus na Manhattanie oraz w St. Seraphim of Sarov Memorial Chuch na Long Island w Nowym Jorku, po której, zaproszony został przez władze Orthodox Christian Studies Center Fordham University, do zaprojektowania kaplicy akademickiej Św. Patryka w kampusie tej uczelni, w Loyola Hall na Bronxie, w Nowym Jorku.

Za dorobek w zakresie architektury i sztuki sakralnej i ekumenizmu nadano mu w 2024 r. odznaczenie Medaglia Cathedra Ecclesiologiae Potificia Universitas Cracoviensis Ioannis Pauli II, na Międzynarodowym Symposium Ecclesia et Kultura, w Collegio Austriaco S. Maria Dell’Anima przy Piazza Navona w Rzymie. W maju 2025 r., na zaproszenie Pontificia Universidad Católica de Chile oraz MOA International Foundation of Japan, odbędzie się wystawa jego projektów i realizacji architektury w Santiago de Chile.