„Projektować czy hodować?” – wykład otwarty profesora Zbigniewa Oksiuty
17-11-2023
Rosnące zainteresowanie materią biologiczną ostatnich dziesięcioleci zwraca uwagę na kreatywność materii i pokazuje, że materia jest pełna twórczej energii i zdolna do niewiarygodnych, samoorganizujących się rozwiązań.
Zbigniew Oksiuta jest absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Jest architektem, artystą i badaczem eksperymentującym nad możliwością tworzenia struktur biologicznych. W swoich projektach Z. Oksiuta analizuje ciekłe technologie i bada organiczne materiały, które mogą umożliwić rozwój nowych obiektów biologicznych w biosferze i w kosmosie.
Prof. Oksiuta w swoich badaniach zastanawia się nad wizją przyszłości, w której transformacja materii opierałaby się na informacji zawartej w materiałach, a przemiany odbywałaby się przy użyciu jak najmniejszych ilości energii z zewnątrz. Takie technologie podążałyby za skłonnościami materiału, a jego kształtowanie zachodziłoby samodzielnie w ramach środowisk epigenetycznych. Projektant-twórca nie modelowałby bezpośrednio form, lecz kreował warunki, w których materia mogłaby zaistnieć i przekształcać się samoistnie.
„Proces potoczy się po naszej myśli, jeśli uczynimy odpowiedni użytek ze skłonności materiału i sprzyjających warunków a nie wtedy gdy będziemy się starali zrealizować w materii zaprojektowaną formę.” (Ewa Klekot, „Linia biegnąca do przodu” w Tim Ingold „Splatać otwarty świat”)
To interesująca wizja innego kształtowania materii. Polega nie na bezpośrednim kształtowaniu, lecz na kreowaniu warunków które umożliwią materii podążanie za własnymi skłonnościami i wybraniu kształtu o najbardziej efektywnej i ekonomicznej trajektorii.
Żeby taki system działał, konieczne jest inne, aktywne materiałoznawstwo. Taką materią są dynamiczne ciecze i żele, czyli substancje polimeryczne które mogą występować w różnych stanach i są podstawą materii ożywionej.
Wykład na Wydziale Architektury Politechniki Białostockiej oprócz rozważań nad kreacją form z materii ożywionej przedstawiał będzietakże historyczny zarys badań Zbigniewa Oksiuty nad architekturą biologiczną. Zaprezentowane zostaną wybrane projekty, badania i dokumentacje z wystaw i instalacji, które powstały przy współpracy z instytucjami naukowymi w Europie i Stanach Zjednoczonych. Prof. Z. Oksiuta podzieli się również informacjami dotyczącymi jego doświadczeń podczas 12 letniej pracy na Rensselaer Architecture w Rensselaer Polytechnic Institute w Troy USA.
Wykład odbędzie się 22.11.2023 o godz. 12:00 na hali Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej.
Prof. Zbigniew Oksiuta jest laureatem wielu nagród artystycznych i architektonicznych m. in.:
Nagrodamiasta Kolonii za działalność artystyczną 1986; Nagroda Architektów Niemieckich za wybitna prace architektoniczna, Projekt Miejsce Pamięci Stara Synagoga, Wuppertal 1994; Awards of Distinction, Hybrid Art, Ars Electronica, Linz, Austria, 2007.
Prace prof.Oksiuty były wystawiane w wielu znaczących miejscach na całym świecie, w tym:
Terra 2, Muzeum Architektury Wrocław, 1981; Stollwerk, Cologne, Niemcy, 1985; Kunstraum Wuppertal, Niemcy, 1991; Biennale w Wenecji, 2004; ArchiLab d’Orleans, 2004; Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko, 1995; Gothaer Kunstforum, Cologne, 1996; SARP, Polish Architects Association, Warsaw, 1998; BWA, Galleries of Contemporary Art, Wroclaw, 2003; Ars Electronica Linz, 2007; The Biennale of Electronic Arts Perth, Australia, 2007; Centrum Sztuki Współczesnej Warszawa, 2007; FACT Foundation for Arts and Creative Technology Liverpool, 2008; The Biennal for Electronic and Unstable Art Stavanger, Norway, 2008; Casino Luxembourg, Luxembourg, 2009, The Kapelica Gallery, Ljubljana, Słowenia, 2010; The Science Gallery, Dublin, Ireland, 2011; Rachel Haferkamp Gallery, Cologne, Germany, 2007; Galeria Arsenał Białystok, 1986 i 2018, The Broad Art Museum Lansing, Michigan, USA, 2018, Centrum Sztuki Wspołczesnej Łaźnia, Gdańsk, 2019.
Wykładał i prezentował swoje idee na wielu uczelniach i w instytucjach artystycznychi naukowych, w tym:
RWTH Technical University, Aachen Niemcy; Narodowa Galeria Sztuki Zachęta, Warszawa; The German Space Agency, Cologne; The Slade School of Art, London; The University of Westminster, London; The Architectural Association, London; Muzeum Architektury Wrocław; The Pratt Institute, New York USA; the Faculty of Architecture Landscape and Design, University of Toronto Canada; The Southern California Institute of Architecture, Los Angeles; The Columbia University, New York; The School of the Art Institute of Chicago; Wydział Architektury, Politechnika Białostocka, Bialystok; The FACT Foundation for Arts and Creative Technology, Liverpool UK; The School of Art at Illinois State University, Normal USA; The Marshall McLuhan Institute, Toronto Canada; The University of Bochum, Germany; The Rogaland School of Art, Stavanger, Norway; The Royal College of Art, London; Muzeum Sztuki, Łódź, Polska.